Showing posts with label Kishore Kumar. Show all posts
Showing posts with label Kishore Kumar. Show all posts

Sunday, July 23, 2017

ચર્ચાની એરણે : ૧૯૪૮નાં ગીતો : પુરૂષ સૉલો ગીતો : અન્ય પુરુષ ગાયકોનાં સૉલો ગીતો



૧૯૪૮નાં વર્ષમાં પુરૂષ ગાયકોનાં સૉલો ગીતોના ચિત્રને જોતાં મોહમ્મદ રફી, મૂકેશ, જી એમ દુર્રાની અને સુરેન્દ્રનાં ગીતો તો સંખ્યાની દૃષ્ટિએ ધ્યાન ખેંચે જ છે, પરંતુ તે પછીનું ચિત્ર પહેલી નજરે કંઈક અસ્પષ્ટ દેખાય છે એમ કહી શકાય.
હિંદી ફિલ્મ ગીત કોષની મદદથી જ્યારે યાદી બનવીએ છીએ ત્યારે નીનુ મઝુમદાર, મન્ના ડે, શંકર દાસગુપ્તા, ચીતળકર કે વિદ્યાનાથ શેઠ જેવા ગાયકોનાં સૉલો ગીતોની સંખ્યા પણ ધ્યાનાકર્ષક કહી શકાય તેવી ઊભરે છે.સમગ્રપણે જોતાં ગાયકો અને ગીતોનાં વૈવિધ્યને કારણે આ ગીતો સાંભળવાની મને બહુ મજા આવી છે.
યુટ્યબ પર આમાંનાં મોટા ભાગનાં ગીતો હજૂ પૉસ્ટ થયાં જોવા નથી મળતાં, તેથી જે કંઈ મને મળ્યું છે એટલું જ હું અહીં રજૂ કરી શક્યો છું.
કારે બાદર બરસ બરસ કર જાઓ બાર બાર - ગોપીનાથ – ગાયક : નીનુ મઝુમદાર - નીનુ મઝુમદાર - રામ મૂર્તી


આ ગીતનું કૌમુદી મુન્શી અને કોરસ સાથેનું પણ એક વર્ઝન જોવ મળે છે. બન્ને ગીતોની રજૂઆત સાવ જ અલગ રીતે કરાઈ છે.

મન્ના ડે
ચલ તૂ પ્રીત નગરીયા પ્રીત નગર કે કોયલ કૂકે - વીણા - અનિલ બિશ્વાસ પ્રેમ દહેલ્વી

હમ તેરે હૈ હમકો ન ઠુકરાના - હમ ભી ઈન્સાન હૈ - મન્ના ડે, એચ પી દાસ જી એસ નેપાલી
કોઈ મુજ઼સે ભી બોલે - હમ ભી ઈન્સાન હૈ - મન્ના ડે, એચ પી દાસ જી એસ નેપાલી
ઘર ઘર કે દિયે બુઝાકર બને કોઈ ધનવાન - હમ ભી ઈન્સાન હૈ - મન્ના ડે, એચ પી દાસ જી એસ નેપાલી

જય શિવશંકર, ગૌરીશ્વર, જય રામેશ્વર - જય હનુમાન - બુલો સી રાની - પંડિત ઈન્દ્ર 

જબ સે દેખા હૈ તુમ્હેં - ગોપીનાથ - ગાયક : અજ્ઞાત - નીનુ મઝુમદાર 

દો ઘડી બીત ગયી, તૈને સૂરત નહી દીખાયી - હમભી ઈન્સાન હૈ ગાયક: પરવેઝ કાપડીઆ - મન્ના ડે, એચ પી દાસ - જી એસ નેપાલી

(હિંદી ફિલ્મોમાં બાળ ગીતો સ્ત્રી સ્વરોમાં જ ગવાતાં આવ્યાં છે. એ દૃષ્ટિએ આ ગીત સ્ત્રી અવાજમાં છે, પરંતુ તે ફિલ્માવાયું છે એક કિશોર પર એટલે અહીં સમાવવાનું ઉચિત જણાયું છે.]

કોઈ શામ રંગ ગોરી - વીણા ગાયક: ચીતળકર - સી. રામચંદ્ર - નરેન્દ્ર શર્મા 
સંસાર કે આધાર દયા હમપે - અન્જાનગઢ ગાયક: પંકજ મલિક - આર સી બોરાલ 

તૂ ડર ના જરા ભી - અન્જાનગઢ ગાયક: પંકજ મલિક - આર સી બોરાલ પંડિત ભુષણ

એક ભોલી ભોલી ગોરી ને આય હાય દિલ પે જાદૂ કિયા - અંધો કા સંસાર ગાયક: દોસ્ત મોહમ્મદ - શ્રીધર પાર્સેકર - કેસરીનાથ વૈદ્ય
શંકર દાસગુપ્તા
અબ કીસ નગરી જાઉં રે જાને સે જા ન સકૂંગા - અન્જાના - ડી સી દત્ત  - વિશ્વામિત્ર આદિલ
કીસીકા દીપક જલતા હૈ, કીસીકા દીપ બુજ઼તા હૈ - દીદી - મુકુંદ મૌરેકર - સરસ્વતીકુમાર દીપક

સાજન કે ઘર જાના પગલે સાજન કે ઘર જાના - સાજન કે ઘર - કે એસ સાગર - સરસ્વતીકુમાર દીપક 

સુહાગન કાહે કો તૂ આંસૂ બહાએ કરમ લેખા ન ટલે - બીછડે બાલમ – ગાયક: મોહમ્મદ ફારૂક઼ી - બુલો સી રાની - પંડિત ઈંદર

બને હૈ હમ તો ઘર જવાઈ - ઘર કી ઇઝ્ઝત – ગાયક: રામ કમલાની - પંડિત ગોવિંદરામ 
વિદ્યાનાથ શેઠ
આજ ગીત કે બોલ મેં ઉમડા હૈ તૂફાન - રૂપ રેખા - પંડિત અમરનાથ - હરિકૃષ્ણ પ્રેમી

ઓ ગોરી કાહે પ્રીત કરે - રૂપ રેખા - પંડિત અમરનાથ - હરિકૃષ્ણ પ્રેમી 

મરને કી દુઆ ક્યોં માગૂં, જીનેકી તમના કૌન કરે - ઝીદ્દી - ગાયક કિશોર કુમાર - ખેમચંદ પ્રકાશ - પ્રેમધવન 


હવે પછીના અંકમાં આપણે  ૧૯૪૮નાં પુરૂષ સૉલો ગીતો પૈકી મને સૌથી વધારે ગમેલાં પુરુષ સૉલો ગીતોથી ૧૯૪૮નાં ગીતોની ચર્ચાને એરણેના પહેલા ભાગનું સમાપન કરીશું.

Thursday, May 26, 2016

૧૯૪૯નાં ગીતો : ચર્ચાની એરણે - પુરુષ સૉલો ગીતો - સુરેન્દ્ર + અન્ય ગાયકો

૧૯૪૯નાં પુરુષ સૉલો ગીતોની ચર્ચા રૂપે આપણે  જી એમ દુર્રાની + તલત મહમૂદનાં સૉલો ગીતો
સાંભળી ચૂંક્યાં છીએ. હવે પુરુષ સૉલો ગીતોની સફરમાં આજે આપણે સુરેન્દ્ર અને એકલ દોકલ સંખ્યાવાળાં અન્ય ગાયકોનાં સૉલો ગીતો સાંભળીશું.


સુરેન્દ્રનાં સૉલો ગીતો
ગાયક - અદાકારની ફિલ્મ સંગીતની પ્રથાનો ધ્વજ સ્ત્રી ગાયકોમાં જેટલો સુરૈયા એ આ વર્ષે  ઊંચો ફરકાવ્યો છે, તે કક્ષાએ તો નહીં પણ સુરેન્દ્રનાં પર્દા પર પોતે જ અભિનિત કરેલ ગીતો દ્વારા પુરુષ ગાયકોમાં ગાયક-અભિનેતાની પ્રથાની ૧૯૪૯નાં વર્ષમાં પણ નોંધ તો લેવી જ રહી.
મૈં તો હું ઉદાસ - કમલ - એસ ડી બર્મન - પ્રેમ ધવન   

ઝૂમ ઝૂમ કે નાચ રે મનવા - કમલ - એસ ડી બર્મન - પ્રેમ ધવન

અબ રાત ગઈ હૈ બીત - કમલ - એસ ડી બર્મન - પ્રેમ ધવન 

કિયું સમઝે હમેં પરવાના - ઈમ્તિહાન - શ્યામ બાબુ પાઠક - હરિ કૃષ્ણ 'પ્રેમી'    

'અન્ય ગાયકો'નાં એકલ દોકલ સૉલો ગીતો
સંખ્યાની દૃષ્ટિએ 'અન્ય ગાયકો'નાં ગીત ભલે છે એકલ દોકલ, પણ ૧૯૪૯નાં વર્ષ માટે આ ગીતો પુરુષ સૉલો ગીતોની મહત્ત્વની કડીની ભૂમિકા ચોક્કસપણે ભજવે છે.
આંખેં કહ ગયીં દિલકી બાત - લાડલી - એસ ડી બાતિશ - અનિલ બિશ્વાસ - ડૉ. સફદર 'આહ
વોહી રોતા હુઆ એક દિલ - લાહોર - કરણ દિવાન - શ્યામ સુંદર - રાજેન્દ્ર કૃષ્ણ   

દુનિયા તો યેહ કહતી હૈ, ઈન્સાન કહાં હૈ  - લાહોર - કરણ દિવાન - શ્યામ સુંદર - રાજેન્દ્ર કૃષ્ણ  

જ઼્ગમગ જ઼ગમગ કરતા નિકલા ચાંદ પૂનમ કા પ્યારા - રિમ ઝિમ - કિશોર કુમાર - ખેમચંદ પ્રકાશ - ભરત વ્યાસ    

ખુશી કી આસ રહી ઔર દિલ કો ઔર ખુશી ન મિલી - સાવન આયા રે - ખાન મસ્તાના - ખેમચંદ પ્રકાશ - આરઝૂ લખનવી   


ચાહતે હો ગર.. આંખેં લડાના છોડ દો - ચિતળકર - સિપાહીયા - સી. રામચંદ્ર - રામમૂર્તિ ચતુર્વેદી   

હવે પછીના અંકમાં આપણે ૧૯૪૯નાં મુકેશનાં સૉલો ગીતો માણીશું.