આપણે પુરુષ-સ્ત્રી ગાયકોનાં યુગલ
ગીતોમાં મોહમ્મદ રફીનાં લતા મંગેશકર સાથે તેમજ શમશાદ બેગમ, સુરૈયા અને અન્ય ગાયિકાઓ સાથેનાં, મુકેશનાં સ્ત્રી ગાયિકાઓ સાથેનાં અને શમશાદ બેગમનાં અન્ય પુરુષ ગાયકો સાથેનાં યુગલ ગીતો સાંભળી ચૂંક્યાં છીએ.
૧૯૪૯નાં પુરુષ-સ્ત્રી યુગલ ગીતોની શ્રેણીમાં આજે આપણે ગીતા રોય, જેવાં 'અન્ય' ગાયિકાઓનાં 'અન્ય'ગાયકો સાથેનાં યુગલ ગીતો સાંભળીશું.
ગીતા રોય + અન્ય પુરુષ ગાયકો
ફિલ્મના સંગીતકારની પોતાની આગવી શૈલી અને ફિલ્મની જરૂરિયાત અનુસાર ગીતા રોયનાં અન્ય પુર્ષ ગાયકો સાથેનાં યુગલ ગીતો જૂદા જૂદા ભાવ અનુસાર રચાયાં હોય તેવું જણાશે.
કદમ હૈ રાહ-એ-ઉલ્ફત મેં નાજ઼ૂક દિલ હૈ દિલ કી બસ્તી - દિલકી બસ્તી - જી એમ દુર્રાની સાથે - ગુલામ મોહમ્મદ - શકીલ બદાયુની
કહને કો હૈ તૈયાર, મગર કૈસે કહેં હમ - કમલ - સુરેન્દ્ર સાથે - એસ ડી બર્મન - જી એસ નેપાલી
મૈં અંગૂરકી બેલ પિયા મોરે - કરવટ - એસ ડી બાતિશ સાથે - હંસ રાજ બહલ - સૈદ-ઉદ-દિન 'સૈફ'
'નણંદ ભોજાઈ' મૂળે ગુજરાતીમાં બનેલ હતી, જેનું સંગીત અવિનાશ વ્યાસે સ્વરબદ્ધ કરેલ હતું. અહીં આ જ સીચ્યુએશન માટે તેમણે સાવ જ જૂદી રીતે ગીતને રજૂ કરેલ છે - જિંદગી છે દિલ્લગી
લતા મંગેશકર + અન્ય પુરુષ ગાયકો
મોહમ્મદ રફી અને મુકેશ સિવાયના અન્ય પુરુષ ગાયકો સાથે લતા મંગેશકરનાં યુગલ ગીતોની સંખ્યા ઓછી છે. આ ઘટનાને મુખ્ય ધારાનાં ગાયકોનો જૂદો પ્રવાહ બનવાની ઘટના કહેવી કે કેમ તે કદાચ વહેલું પડે. જો કે લોકપ્રિયતાની દૃષ્ટિએ લતા મંગેશકરનાં કરણ દિવાન સાથેનાં શ્યામ સુંદરે 'લાહોર' માટે સંગીતબધ્ધ કરેલ ગીતો જરા પણ પાછળ નથી રહ્યાં તેને અપવાદ ગણીને પણ નોંધ તો લેવી રહી.
હાયે છોરે કી બાત બડી બેવફા, બેવફા સે કોઈ દિલ લગાયે ના - ચાંદની રાત - જી એમ દુર્રાની સાથે - નૌશાદ અલી - શકીલ બદાયુની
સુરૈયા + અન્ય પુરુષ ગાયકો
સુરૈયાનાં પણ અન્ય પુરુષ ગાયકો સાથેનાં યુગલ ગીતો પણ સદાબહાર કક્ષાનાં જ હતાં.
જાલીમ જમાના મુઝકો તુમ સે છૂડા રહા હૈ - દિલ્લગી - શ્યામ સાથે - નૌશાદ - શકીલ બદાયુની
તૂ મેરા ચાંદ મૈં તેરી ચાંદની, મૈં તેરા રાગ તૂ મેરી રાગીની - દિલ્લગી - શ્યામ સાથે - નૌશાદ - શકીલ બદાયુની
હવે પછીના અંકમાં આપણે હજૂ સુધી ન આવરી લેવાયેલ 'અન્ય' પુરુષ-'અન્ય' સ્ત્રી યુગલ ગીતો સાંભળીશું.
