હિંદી ચિત્રપટ સંગીતના સુવર્ણ યુગથી સંકળાયેલાં બ્લૉગવિશ્વનો બ્લૉગૉત્સવ - ૮ /૨૦૧૪ - ભાગ : ૨

હિંદી ચિત્રપટ સંગીતના સુવર્ણ યુગથી સંકળાયેલાં બ્લૉગવિશ્વ - '૮ /૨૦૧૪ 'બ્લૉગૉત્સવ સંસ્કરણ - ભાગ : ૨’માં આપનું સ્વાગત છે.

આ સંસ્કરણના પહેલા ભાગમાં આપણે મોહમ્મદ રફીએ અનેકવિધ સંગીતકારો સાથે ગાયેલાં એકલ ગીતો અને એસ ડી બર્મનનાં સંગીતમાં ગાયેલ યુગલ ગીતોને માણી ચૂક્યાં છીએ.

મધ્યાંતર પછીના આ બીજા ભાગમાં મોહમ્મદ રફીનાં એકલ ગીતોને અલગ અલગ મૂડના સંદર્ભે જોઇશું તેમ જ અલગ અલગ સાથી ગાયક સાથેમાં યુગલ ગીતો પણ માણીશું.

 

ડસ્ટેડ ઑફના ખજાનામાં અલગ અલગ મૂડ મુજબનાં ગીતોની મોહમ્મદ રફીના અવાજમાં રજૂ થયેલી કમાલને ઝીલી લેવાનો પ્રયોગ Rafi in Ten Moods માં કરાયો છે.

વાંકું પડવાની વ્યથા :		યે દુનિયા અગર મિલ ભી જાએ તો ક્યા હૈ		પ્યાસા		૧૯૫૭
ભક્તિભાવ :		મન તરપત હરિ દર્શનકો આજ		બૈજુ બાવરા		૧૯૫૨
ઉલ્લાસનો ઉભરો :		દુનિયા પાગલ હૈ		શાગિર્દ		૧૯૬૭
દેશપ્રેમ :		યે દેશ હૈ વીર જવાનોંકા		નયા દૌર		૧૯૫૭
પ્રેમપ્રચુર :		દિવાના હુઆ બાદલ		કશ્મીરકી કલી		૧૯૬૪
મજાકિયા :		જંગલમેં મોર નાચા		મધુમતી		૧૯૫૮
ઉદાસ :		દેખી ઝમાનેકી યારી		કાગઝકે ફૂલ		૧૯૫૯
મોહક :		આજા રે આજા ઝરા આ		લવ ઈન ટોકિયો		૧૯૬૬
દાર્શનીક :		મન રે તૂ કાહે ન ધીર ધરે		ચિત્રલેખા		૧૯૬૪
સહાનુભૂતિપૂર્ણ :		ટુકડે હૈ મેરે દિલકે		મેરે સનમ		૧૯૬૫

 અને એક ભાગને કારણે બીજા ભાગ માટે ચાનક થઇ આવવી સ્વાભાવિક છે. આવો એ Rafi in Ten Moods - Part IIની પણ મજા માણીએ

દાર્શનીક :		આજ પુરાની રાહોં સે		આદમી		૧૯૬૮
ઉદાસ :		અય મેરે દોસ્ત અય મેરે હમદમ		મહેરબાન		૧૯૬૭
ભક્તિ :		ઇન્સાફકા મંદિર હૈ		અમર		૧૯૫૪
પ્રેમાસક્ત :		આંચલમેં સજા લેના  કલિયાં		ફિર વહી દિલ લાયા હૂં		૧૯૬૩
શાસ્ત્રીય :		મધુબનમેં રાધિકા નાચે રે		કોહીનૂર		૧૯૬૦
રાજાશાહી ઠાઠ :		હોશિયાર ! જાનેવાલે જરા હોશિયાર		રાજકુમાર		૧૯૬૪
વખાણ :		સલામ આપકી મીઠી નઝરકો		બૉય ફ્રેન્ડ		૧૯૬૧
મુગ્ધ :		યે તેરી સાદગી યે તેરા બાંકપન		શબનમ		૧૯૬૪
દેશપ્રેમ :		જહાં ડાલ ડાલ પે ચિડીયાં		સિકંદર-એ-આઝમ		૧૯૬૫
પ્રેમાચુર :		દૂર રહેકર ન કરો બાત		અમાનત		૧૯૭૭

એકલ ગીતોના મૂડની મજા માણી લીધા પછી હવે અન્ય સાથી પાર્શ્વગાયકો સાથેનાં મોહમ્મદ રફીનાં યુગલ ગીતોની સફર માણવા The Legends: Mohammed Rafi - Part 2ની વિગતે મુલાકાત કરીએ. અહીં લેખિકાએ પહેલી પસંદની સાથે પોતાની બીજી પસંદ પણ મૂકેલ છે. તે સાથે આપણે વાચકોની પસંદને પણ આ સફરમાં સાથે જ લઇ લીધેલ છે.

લતા મંગેશકર સાથે
આંસુ		હુસ્નલાલ ભગતરામ		સુન મેરે સાજના રે		૧૯૫૩
માયા		સલીલ ચૌધરી		તસવીર તેરી દિલ મેં		૧૯૬૧
પિયા મિલનકી આસ		ચિત્રગુપ્ત		તૂને છલ કિયા		૧૯૬૧
દિલ તેરા દિવાના		શંકર જયકિશન		મુઝે કિતના પ્યાર હૈ તુમસે		૧૯૬૨
આશા ભોસલે સાથે
બનારસી ઠગ		ઇકબાલ કુરેશી		આજ મૌસમકી મસ્તી		૧૯૬૨
ફિર વહી દિલ લાયા હૂં		ઓ પી નય્યર		નાઝનીં બડા રંગીન હૈ વાદા તેરા		૧૯૬૩
ચા ચા ચા		ઇકબાલ કુરેશી		એક ચમેલીકે મંડવે તલે		૧૯૬૪
કાશ્મીરકી કલી		ઓ પી નય્યર		દિવાના હુઆ બાદલ		૧૯૬૪
તૂ હી મેરી ઝિંદગી		રોનો મુખર્જી		જીધર ભી મૈં દેખું		૧૯૬૫
ગીતા દત્ત સાથે
આર પાર		ઓ પી નય્યર		અર્રે ના ના ના ના ના ના તૌબા		૧૯૫૪
મી. એન્ડ મિ. ૫૫		ઓ પી નય્યર		ઉધર તુમ હસીં હો		૧૯૫૫
બડે સરકાર		ઓ પી નય્યર		જહાં જહાં ખયાલ		૧૯૫૭
૧૨ ઓ'ક્લોક		ઓ પી નય્યર		દેખ ઇધર અય હસીના		૧૯૫૮
નૂર જહાન સાથે
જુગનુ		ફીરોઝ નિઝામી		યહાં બદલા વફાકા		૧૯૪૭
શમશાદ બેગમ સાથે
ચાંદની રાત		નૌશાદ		છીન કે દિલ ક્યું ફેર લી આંખેં		૧૯૪૯
				કૈસે બજે દિલકા સિતાર
સિંદબાદ ધ સેલર		ચિત્રગુપ્ત		અદા સે ઝૂમતે હુએ		૧૯૫૨
સાવન		હંસરાજ બહેલ		ભીગા ભીગા પ્યારકા સમા		૧૯૫૯
રેલકા ડીબ્બા		ગુલામ મોહમ્મદ		લાદે મોહે બાલમા આસમાની		૧૯૫૩
આગ		રામ ગાંગુલી		સોલા બરસકી ભયી ઉમરિયા		૧૯૪૮
સુરૈયા સાથે
દાસ્તાન		નૌશાદ		તારા રી આરી રી		૧૯૫૦
શમા પરવાના		ગુલામ મોહમ્મદ		બેકરાર સા કોઇ		૧૯૫૪
સુમન કલ્યાણપુર સાથે
બ્લેક કૅટ		એન દત્તા		નશેમેં હમ		૧૯૫૯
શગુન		ખય્યામ		પરબતોં કે પેડોં પર		૧૯૬૪
જી ચાહતા હૈ		કલ્યાણજી આણંદજી		અય જાન-એ-તમન્ના		૧૯૬૪
ભીગી રાત		રોશન		ઐ સે તો ન દેખો		૧૯૬૫
મુહબ્બત ઇસકો કહતે હૈં		ખય્યામ		ઠહરિયે હોશમેં		૧૯૬૫
સુધા મલ્હોત્રા સાથે
ડીટેક્ટીવ		મુકુલ રોય		આંખો પે ભરોસા મતકર		૧૯૫૮
લલિતા દેઓલકર સાથે
સાજન		સી. રામચંદ્ર		હમકો તુમ્હારા હી આસરા		૧૯૪૭
આરતી મુખરજી સાથે
બોય ફ્રેન્ડ		શંકર જયકિશન		આઈગો આઈગો યે ક્યા હો ગયા		૧૯૬૧
ઉષા ખન્ના સાથે
ડાકુ મંગલ સિંહ		ઉષા ખન્ના		સોને કે તેરે		૧૯૬૬
તલત મહમૂદ  સાથે
સુશીલા		સી અર્જુન		ગમ કી અંધેરી રાતમેં		૧૯૬૬
કિશોર કુમાર સાથે
અકલમંદ		ઓ પી નય્યર		દો અકલમંદ દો ફિકરમંદ		૧૯૬૬
ચુપકે ચુપકે		એસ ડી બર્મન		સા રે ગ મા		૧૯૭૫
મન્ના ડે સાથે
પરવરીશ		દત્તારામ		મામા ઓ મામા		૧૯૫૮
સચાઇ		શંકર જયકિશન		અય દોસ્ત મૈને દુનિયા ભાગ ૧		૧૯૬૯
				ભાગ ૨
				ભાગ ૩
મુકેશ સાથે
દો જાસૂસ		રવિન્દ્ર જૈન		દો જાસૂસ કરે મહેસુસ		૧૯૭૫
ચીતળકર સાથે
સગાઇ		સી રામચન્દ્ર		હસીનોંકી ગાડીમેં		૧૯૫૧
એસ ડી બાતિશ સાથે
ચાંદ કી દુનિયા		એસ ડી બાતિશ		હોકે રૉકેટ પે સવાર		૧૯૫૯

લેખના અંતમાં અન્ય બ્લૉગ પર ભૂતકાળમાં મોહમ્મદ રફીની યાદમાં પ્રકાશિત થયેલા અન્ય કેટલાક લેખો પર પણ નજર કરીશું. દરેક લેખમાં વિગતે વાંચવા લાયક સામગ્રી પણ છે તે ફરી એક વાર યાદ કરી લઇએ - 

·         પ્રીત નાં ગીત પર આ ગીતો મુકાયેલા છે

ભૂલે ચૂકે મળે તો મુલાકાત માંગશું શબ્દઃ બદરી કાચવાલા

નૈન ચકચૂર છે

કહું છું જવાનીને, પાછી વળી જા

દિવસો જુદાઇના જાય છે

• પુણ્યતિથિ વિશેષ : જાણો રફી વિશે 18 વાતો (રફીના યાદગાર ગીત વીડિયો) - રફીના રોમાંટિક ગીતો , 
• રફીના દર્દભર્યા ગીત
• મોહમ્મદ રફી જન્નતમાંથી કેવો ઇન્ટરવ્યુ આપે? વો જબ યાદ આએ - રજની મહેતા
• ફિર મિલોગે કભી ઈસ બાત કા વાદા કર લો - નંદિની ત્રિવેદી : હૃદયરોગને કારણે ૩૧ જુલાઈ ૧૯૮૦માં મૃત્યુ પામેલા રફીસાહેબનું છેલ્લું ગીત હતું શામ ફિર ક્યૂં ઉદાસ હૈ દોસ્ત (ફિલ્મ આસપાસ). મૃત્યુના થોડા જ કલાકો પહેલાં લક્ષ્મીકાંત-પ્યારેલાલ માટે તેમણે આ ગીત રેકોર્ડ કર્યું હતું.
• તુમ બિન જાઉં કહાં : રફીના અનેરા ચાહકની વાત   - ઉમેશ મખીજા - જે અપ્રસિદ્ધ હોય, દેશ કે વિદેશના ખૂણે ખાંચરે હોય ત્યાંથી શોધી કાઢીને પોતાનું કલેક્શન અને જ્ઞાન વધારતા જવું એ જ રફીના આ અનન્ય દીવાનાનું કામ………અને તેમનું આ કામ ચાલુ જ છે અને ચાલુ રહેશે.

·         મોહમ્મદ રફી, તુ બહુત યાદ આયા…મને ફિલ્મ ‘નેહર છુટ જાએ’નું ગીત મળ્યું. તેના શબ્દ હતા- ‘જિયરા કસક મસક મોર રહે લાગલ’. આ ફિલ્મ ૧૯૬૪માં આવી હતી અને ફિલ્મના સંગીતકાર જયદેવ હતા.

·         મૃગતૃષ્ણા - ૧૯૭૫ની ફિલ્મ ‘મૃગતૃષ્ણા’નું. શંભુ સેન લિખિત ગીતને અહી માણો. ૧૯૫૩માં રજુ થયેલી 'રંગીલા' ફિલ્મ માટે એમણે કમલ સેન માટે ગીત ગાયું અને ૧૯૭૫માં એમના દીકરા શંભુ સેન માટે.

·         મોહમ્મદ રફી આજે તેમની યાદ માં તેમના દ્વારા ગવાયેલ એક ગીત. - ચાહૂંગા મૈ તુઝે સાંજ સવેરે , ફિર ભી કભી અબ નામ કો તેરે ‘ આવાઝ મૈ ન દૂંગા

·         રાજેશ ખન્ના, કિશોર કુમાર અને રફી! - મહંમદ રફીનાં ગાયેલાં રાજેશ ખન્નાનાં ગાયનો યાદ કરીએ. ‘મેહબૂબ કી મેંહદી’ - “યે જો ચિલમન હૈ, દુશ્મન હૈ હમારી...”

·         ફિલ્મ - "दो बदन"-भरी दुनिया में आख़िर दिल को

• આમચી મુંબઈ! આમી ઇકડે આલે! - જૂના બોમ્બેની યાદ તાજી કરીએ અને માણીએ એક મધુર ગીત -  અય દિલ, હૈ મુશ્કિલ, જીના યહાં, જરા હટકે, જરા બચકે, યેહ હૈ બોમ્બે મેરી જાન

Remembering the legendary Mohammed Rafi  એ એક બહુ જ માહિતીપ્રદ ઇન્ફોગ્રાફિક બનાવેલ છે, જે આની પહેલાંનાં પાનાં પર જમણી બાજૂએ રજૂ કરેલ છે.