ચર્ચાની એરણે : ૧૯૪૭નાં ગીતો :: સ્ત્રી-પુરુષ યુગલ ગીતો - મોહમ્મદ રફીનાં અને જી એમ દુર્રાનીનાં યુગલ ગીતો

મોહમ્મદ રફીનાં યુગલ ગીતો 

મોહમ્મદ રફીનાં ૧૯૪૭નં વર્ષનાં યુગલ ગીત્ની સરખામણી અ વર્ષનાં મુકેશનાં યુગલ ગીતો સાથે થઈ ન શકે એટલો મોટો તફાવત બન્નેનાં યુગલ ગીતોની સંખ્યામાં છે. પરંતુ મારા પુરતી જ વાત કરૂં તો, મુકેશનાં આ વર્ષનાં યુગલ ગીતોની સરખામણીંમાં મેં આ વર્ષનાં મોહમ્મદ રફીનાં વધારે યુગલ ગીતો, આજ પહેલાં, સાંભળ્યાં છે.

તે ઉપરાંત આ વર્ષનું ખરૂં મહત્ત્વ એ કહી શકાય કે લતા મંગેશકરનાં હિંદી ફિલ્મ સંગીતનાં પાર્શ્વગાયનનાં પહેલાં જ વર્ષમાં તેમનું  મોહમ્મદ રફી સાથેનું પહેલું યુગલ ગીત પણ રેકોર્ડ થયું છે. લતા મંગેશકરનું આ વર્ષમાં આ એક માત્ર યુગલ ગીત પણ છે.

મોહમ્મદ રફી, મોહનતારા - મૈં તેરી તૂ મેરા દોનો કા સંગ સંગ હો બસેરા - આપકી સેવા મેં - સંગીતકાર દત્તા દાવજેકર - ગીતકાર મહિપાલ

મોહમ્મદ રફી, ખુર્શીદ - સાવન કી ઘટા ધીરે ધીરે આના - આગે બઢો - સંગીતકાર સુધીર ફડકે - ગીતકાર અમર વર્મા

ખાસ નોંધ :  હિંદી ફિલ્મ ગીત કોષ અનુસાર આ ગીત મન્ના ડે અને ખુર્શીદના સ્વરમાં રેકોર્ડ થયેલું છે.

મોહમ્મદ રફી, નુર જહાં - યહાં બદલા બેવફાઈ કે સિવા ક્યા હૈ - જુગનુ - સંગીતકાર ફિરોઝ નિઝામી બી એ - ગીતકાર - 

મોહમ્મદ રફી, લલિતા દેઉલકર - કિસકો સુનાઉં હાલ-એ-દિલ.. હમ કો તુમ્હારા હી આસરા તુમ હમારે હો ન હો = સાજન સંગીતકાર: સી રામચંદ્ર – ગીતકાર: મોતી બી એ

આ ગીત મોહમ્મદ રફીના સ્વરમાં ગવાયેલ સૉ ગીત - હમ કો તુમ્હારા હી આસરા-નું જોડીદાર ગીત છે. ગીતની રચનામાં જે ફરક છે તે તરત જ ધ્યાન પર આવી જાય છે.

મોહમ્મદ રફી, લલિતા દેઉલકર - મૈં હું જયપુર કી બંજારન, ચંચલ મેરા નામ = સાજન - સંગીતકાર: સી રામચંદ્ર – ગીતકાર: કમર જલાલાબાદી

મોહમ્મદ રફી, લતા મંગેશકર - લો હો ગયી તૈયાર ઝરા ઠરો જી - શાદી કે પહલે – સંગીતકાર: પૈગનકર, કર્નાડ – ગીતકાર: પંડિત સુખરામ શર્મા

મોહમ્મદ રફી, રઝીઆ બેગમ - બાલમ હરઝાઈ, જાઓ જી મૈં પ્રીત કિયે પછતાઈ - શિકારપુરી – સંગીતકાર: મોહમ્મદ સફી – ગીતકાર: એ શાહ 'અઝીઝ'

જી એમ દુર્રાનીનાં યુગલ ગીતો

મોહમ્મદ રફીની કારકીર્દીની શરુઆતમાં તેમણે જેમની સાથે સ્પર્ધામાં ઊભા રહેવાનું આવ્યું હતું એ ગાયક જી એમ દુર્રાની ગણાય છે. જો કે અહીં તેમનાં ૧૯૪૭નાં યુગલ ગીતો મોહમ્મદ રફીનાં યુગલ ગીતોની પૉસ્ટમાં સાથે મુકવા પાછળ એવું કોઈ કારણ નથી.

જી એમ દુર્રાની, અમીરબાઈ કર્ણાટકી - વફાએં હમારી ન તુમ આજમાના - દીવાની - સંગીતકાર જ્ઞાન દત્ત

જી એમ દુર્રાની, ગીતા રોય - અજી પ્રેમ કા નાતા ટૂટ ગયા મોરા પ્રીતમ મુઝસે છૂટા - દો ભાઈ - સંગીતકાર એસ ડી બર્મન - ગીતકાર રાજા મહેંદી અલી ખાન

જી એમ દુર્રાની, પારો દેવી - દો નઝરોં કા મિલ જાના, બન ગયા એક અફસાના - હીરા - હુસ્નલાલ ભગતરામ - ક઼મર જલાલાબાદી 

જી એમ દુર્રાની , નુરજહાં - હાથ સીને પે રખો કે ક઼રાર આ જાયે - મિર્ઝા સાહિબાન - સંગીતકાર પંડિત અમરનાથ, હુસ્નલાલ ભગતરામ - અઝીઝ કશ્મીરી 

જી એમ દુર્રાની, નુરજહાં - તુમ આંખોં સે દૂર હો હુઈ નીંદ આંખ સે દૂર - મિર્ઝા સાહિબાન - સંગીતકાર પંડિત અમરનાથ, હુસ્નલાલ ભગતરામ - અઝીઝ કશ્મીરી 

.હવે પછી ૧૯૪૭નાં અન્ય ગાયકોનાં સ્ત્રી-પુરુષ યુગલ ગીતો ચર્ચાને એરણે સાંભળીશું.