અનિલ બિશ્વાસે સ્વરબદ્ધ કરેલાં, લતા મંગેશકરના સ્વરમાં ગવાયેલાં, ગીતો : ૩ :

: ૩ :  'આરઝૂ', 'બેકસૂર', 'લાજવાબ' – વર્ષ ૧૯૫૦

રજૂઆત - અશોક વૈષ્ણવ

૧૯૫૦નાં વર્ષમાં અનિલ બિશ્વાસનાં સંગીતબદ્ધ ત્રણ ફિલ્મો રજૂ થઇઃ
          આરઝૂ (દિલીપ કુમાર - કામિની કૌશલ), બેકસૂર (અજીત, મધુબાલા) અને લાજવાબ (સોહન, રેહાના).
 
આ ત્રણ ફિલ્મોનાં કુલ ૨૮ ગીતોમાં લતા મંગેશકરનાં ૧૨ સોલો ગીતો, પુરુષ સહગાયક સાથેનાં બે યુગલ અને એક સમુહ ગીત તેમ જ સ્ત્રી સહગાયક સાથેનાં ત્રણ સમૂહ ગીતો હતાં.

આરઝૂ (૧૯૫૦)

કહાં તક ઉઠાયે હમ ગમ, જાયેં અબ કે યા કે મર જાયેં - ગીતકાર : જાન નિસ્સાર અખ્તર

પ્રિયતમથી અલગ પડવાની પીડાને વાચા આપતું આ ગીત લતા મંગેશકરનાં ટોચનાં ગીતોમાં સ્થાન મેળવતું રહ્યું છે.

 ઉન્હેં ખો કર ઉન્હીં કી.. ઉન્હેં હમ જો દિલ સે - ગીતકાર : મજરૂહ સુલ્તાનપુરી

લય અને સૂરની દૃષ્ટિએ થોડાં મુશ્કેલ ગીતને પણ લતા મંગેશકર પૂરેપૂરો ન્યાય આપી રહેલ છે.

સુન રે સાજન સુન. મેરા નરમ કરેહવા ડોલ ગયા - ગીતકાર : પ્રેમ ધવન

લોકગીતના ઢાળમાં સજ્જ ગીત તેની સાદગીથી મનને ભાવવિભોર કરી મૂકે છે

 જાના ના દિલ સે દૂર , આંખોસે દૂર જા કે - ગીતકાર : મજરૂહ સુલ્તાનપુરી

પ્રિયતમને દૂર ન થવાની અરજમાં આગ્રહની સાથે ગીતની મીઠાશ ભળે છે,

આ વિડીયો ક્લિપમાં આ ચાર ગીત એક સાથે આવરી લેવાયાં છે.

 આયી બહાર, આયી બહાર, આયી બહાર જીયા મોરા ડોલે મોરા જીયા ડોલે રે - સમુહ ગીત - ગીતકાર : પ્રેમ ધવન

વાતાવરણમાં બહારનાં આગમન સાથે જે ખુશહાલી પ્રસરી ઊઠે તેનો આનંદ સખીઓની સાથે માણવાની મજા જ કંઇક ઑર હોય છે.

બેકસૂર (૧૯૫૦)

ઓ ગોરે ગોરે ચાંદ સે મુખ પર કાલી કાલી આંખે હૈ - ગીતકાર : આરઝૂ લખનવી

નૃત્યમય લયનું ગીત

  હૂએ નૈના ચાર મૈં ક્યા કરૂં - ગીતકાર : એહસાન રીઝવી

પ્રેમના ઇઝહારની ફૂટતી સરવાણીઓ

 આયી ભોર સુહાની આયી જાગી આશા - ગીતકાર : આરઝૂ લખનવી

 મનમેં નાચે મનકી ઉમંગે,બનમેં નાચે મોર – ગીતકાર : એહસાન રીઝવી

  હુશ્નકે તીર ચલાના તુમ ઈતના ન હમ પે સિતમ ઢાના અને અખિયાં ગુલાબી જૈસે મદકી હૈ એમ લતા મંગેશકર અને મોહમ્મદ રફીનાં બાકીનાં બે યુગલગીતો હંસરાજ બહલે સ્વરબદ્ધ કર્યાં હતાં.

લાજવાબ (૧૯૫૦)

ઈક મેરા દિલ એક ઉનકા દિલ, દો પ્રેમ ગગનકે તારે - ગીતકાર : ડૉ. સફદર 'આહ'

 આયે થે ધડકન લેકર દિલમેં,ચલે લેકર જાન ચલે
 

 
ઈસ હંસતી ગાતી દુનિયામેં હાય કૌન મેરા સહારા - ગીતકાર : પ્રેમધવન

દ્વાર તિહારે આયી હૂં,બુઝતી હુઇ એક જ્યોતકો - ગીતકાર : પ્રેમધવન

સુષુપ્ત થઇ ગયેલી આશાઓને પ્રજ્વલિત કરવાના પ્રયત્નોના ભાવને વ્યક્ત કરતા શબ્દોને અનુરૂપ ઓરકેસ્ટ્રેશન

 ડીંગુ નાચે રે ગોરી નાચે ડીંગુ - અનિલ બિશ્વાસ સાથે સમૂહ ગીત - ગીતકાર : શેખર

લોક ગીતના ઢાળનો બહુ જ અસરકારક ઉપયોગ કરીને સમૂહ આનંદ વ્યકત કરતું ગીત

હાય હાય હાય દો દિનકી બહાર હૈ દો દિનકા પ્યાર હૈ - અનિલ બિશ્વાસ સાથે સમૂહ ગીત - ગીતકાર : પ્રેમધવન

સમૂહ ગીતમાં અનિલ બિશ્વાસના સ્વરનો ઉપયોગ તો સંગીતના સૂર તરીકે કરાયો છે તેમ કહી શકાય

દિલ ના હાથોંસે નીકલ જાયે, ઓ વૈ દેખો દેખો - બીનાપાની મુખર્જી સાથે - ગીતકાર : શેખર

મુખડા અને અંતરાની તર્જમાં થતા રહેતા ફેરફારો, રુબાબ જેવાં વાદ્યોના પ્રયોગોની મદદથી અફઘાન સંગીતની છાંટ પર આધારીત જણાતું ગીત

 
સુંદરી ઓ સુંદરી હાય દો દિનોંકી ઝીંદગી - બીનાપાની મુખર્જી સાથે - ગીતકાર : પ્રેમધવન

આ ગીત ઇન્ટરનેટ પર મળી શક્યું નથી.

• વેગુ પર પ્રકાશીત કર્યા તારીખઃ ૨૮ એપ્રિલ, ૨૦૧૫